vrijdag 15 maart 2013

Lente, Palmpasen en Ostara.




De Vrijeschool?
Dat is toch die school waar je alles mag en er altijd feest gevierd wordt?

Het één noch het ander is waar, maar die feesten zijn wel een rode draad die door het jaar loopt. Het begin van de Lente met Palmpasen en Pasen, Pinksteren, Sint Jan, Michaël, Sint Maarten, dan Advent met Sint-Nicolaas en Kerst, Drie Koningen en tot slot Maria Lichtmis (of Maria Lichtflits zoals veel oudere kinderen zeggen). 
Dat klinkt allemaal behoorlijk christelijk als ik het zo opsom en daardoor zou je kunnen denken dat wij een 'godsdienstige' school zijn.




Ikzelf noem de Vrijeschool wel religieus, maar godsdienstig zeker niet. Toch moet ik eerlijk bekennen dat ik door de jaren heen wel een verhouding heb moeten vinden met al die jaarfeesten. Wat DOE ik en wat VOEL ik wanneer ik bijvoorbeeld Pasen vier? Ik heb dat niet moeilijk gevonden toen mijn eigen kinderen klein waren en we vooral veel DEDEN..... Maar naarmate de kinderen groter werden vond ik het lastiger. Ik leefde wel met  het verhaal van Jezus die gekruisigd werd, maar ik had nooit  het gevoel dat ik met een kruis liep tijdens de Palmpaas-optocht. Ik kan invoelen dat er eerst iets moet sterven voor er iets nieuws kan opstaan, maar ik kan het verhaal niet als waarheid zien. Ik kan bijvoorbeeld het verhaal van dat kleine kind dat met Kerst geboren wordt wel als lichtend voelen, maar ik heb niet het gevoel dat hij de Verlosser is.

Kortom, de oerbeelden voel ik wel, maar het christelijke verhaal er achter vind ik lastiger. Lange tijd heb ik gedacht dat ik gewoon een achterstand had omdat ik niet gelovig ben opgevoed, maar naarmate ik ouder werd vond ik wel andere antwoorden en een weg om het (Palm)paasfeest innerlijk goed te vieren.





De natuur, als allesbepalende factor in mijn leven, geeft mij vaak antwoorden op moeilijke vragen. Hoe uit iets schijnbaar doods nieuw leven kan ontstaan bijvoorbeeld, hoe een bloesem tot vrucht kan worden of dat er zon en regen nodig is om iets te laten rijpen.
Al die dingen kan ik tot in het diepst van mijn wezen voelen. Hoe je soms afscheid moet nemen en dat niet wilt, maar innerlijk weet dat er iets nieuws voor in de plaats zal komen. Dat je kleine dingen moet koesteren, voelend dat ze eens 'vrucht'zullen gaan dragen en dat zowel zon als regen bij het leven horen om vooruit te komen.....
De natuur als bron van geluk, van troost en van innerlijke rust.

Toen ik de Oud-Germaanse feesten leerde kennen, las over Hekserij en de Heksenvervolging, toen viel er veel op zijn plek. Elk oer-oud natuurfeest kent een christelijke variant.

(bron: internet)


En zo zijn we bij Ostara, het Lente-feest, Ostara of Eostre is de naam van de Godin van het Licht. De naam Ostara komt waarschijnlijk uit het Oud-Germaans . Het is het feest van de Lente-equinox. De dagen en nachten zijn even lang, de natuur is in evenwicht. Niet langer houdt de aarde haar adem in (winter) maar nog is zij niet volledig naar buiten gericht (zomer). Het is de tijd om de balans op te maken. Wat laat ik achter, waar neem ik afscheid van en wat neem ik mee de zomer in. Niet voor niets is het de tijd van de Grote Schoonmaak.
En hoe blij kun je zijn met het zien van de eerste bloemetjes en teer-groene blaadjes aan de bomen. Het is net zo goed de tijd om je bijna als een kind te verwonderen. Afscheid, balans, verwondering.

Het ei, met die dode kalklaag aan de buitenkant en nieuw leven dragend is ook een symbool dat bij Ostara past. Er is een lied dat wij nu op school zingen:
Marjan van Zeijl.


Wij willen zoeken, in alle hoeken.
Onder de Linde, zullen we 't vinden.
Een nestje van stro, een rood-gouden ei.
Zeg Paashaas kwam jij hier soms voorbij?




Het rood komt ook uit oer-oude tradities. Zij symboliseert vruchtbaarheid en soms werden  rood geschilderde eieren zelfs in de aarde begraven. Zaden worden gezegend, vuren ontstoken, optochten met fakkels gehouden om de akkers te zegenen....er werd gezongen en gesprongen  en allemaal om vruchtbaarheid te stimuleren, misschien wel af te dwingen. Het begin van de Lente!!!!

Dit bedenkend heb ik ineens ideeën voor mijn groentetuin. Rode eieren, gezegende zaden, vuur.....het moet helemaal goed komen, zelfs zonder BD-kalender.
Ik las ook het gebruik om elkaar met Ostara een rood geschilderd ei met goede wens te geven. Wat een mooi gebaar. Een wens voor het komende jaar......ik ga dat zeker doen!

Op de achtergrond mijn nieuwe groentetuin.


Binnen de christelijke traditie is het Lente/Paasfeest het moment dat Jezus na zijn dood is opgestaan uit zijn graf. Het verhaal dat er aan voorafgaat waarin de mensen om Jezus heen steeds meer wantrouwen krijgen en zelfs zijn trouwste volgelingen langzaam afhaken is een intens en prachtig verhaal. De week voorafgaand aan Pasen, de Stille week, zit vol dramatische momenten.......afscheid nemen, dood, opstanding.....
Die man, die weet wat er gaat gebeuren en zijn lot aanvaardt en dan ineens twijfels krijgt....daar kan ik ongelofelijk kippenvel van krijgen (zie een link onderaan). Het gesprek dat hij met Godvader heeft en de uiteindelijke berusting kan ik jaar na jaar bekijken terwijl de tranen over mijn wangen rollen. Maar voor mij is het een verhaal, hoort het bij de christelijke (patriarchale) traditie en voel ik mij meer verbonden met de oeroude (matriarchale) natuur-geloven.

De komende week zullen wij op school een Palmpaasstok gaan maken èn begint de Lente en ik houd jullie op de hoogte van de vorderingen en de symboliek van dit alles....De kinderen verheugen zich en de eerste stokken staan al in de klas, de mand voor de gedroogde vruchten en gehaakte netjes staat al klaar.
Lente (Ostara) en Pasen ligt dit jaar erg dicht bij elkaar. Pasen wordt namelijk gevierd op de eerste zondag, na de eerste Volle Maan in de Lente. Omdat die Volle Maan op 27 maart is, valt Pasen dit jaar dus heel vroeg.



Lente, Volle maan.......nieuw leven.......Natuurlijk kunnen we alles vatten in rituelen en ons afvragen of het daardoor beter zal gaan in de natuur. Die lente begint ook wel zonder dat we al die dingen doen. Laten we het zien als het activeren van onze eigen kracht, onze nieuwe groei, wakker worden uit de Winter-stand. Meenemen wat ons goeddunkt en afscheid nemen van wat ons niet meer past. Niet in stilte, maar samen met Moeder Aarde, springend, zingend en vol vuur........ik vind dat een heerlijke gedachte.



Heb jij al bedacht wat je meeneemt de Lente in? En waarvan je afstand wilt doen?





*Een noot bij onderstaande  link. Steve Balsamo vertolkte in de jaren '90 de rol van Jezus in JCS in Londen (de film is uit 1973, dat is dus 40....VEERTIG jaar geleden!!) Misschien is het bombastisch, maar ik zie zijn worsteling, zijn strijd. Avond aan avond huilde hij bij het zingen van dit stuk.
Gethsemane, uit Jesus Christ Superstar.


*En nog een noot,  bij de eerste regel: Ik schrijf vast nog een keer over het Vrije van de Vrijeschool.






4 opmerkingen:

  1. Pffff, wat een prachtig, volledig verhaal.... dat ga ik nog drie keer lezen.... Enne, dan kom ik er nog eens op terug!
    En wat leuk steeds... die laatste vraag! Daar drentel ik dan nog een poosje mee rond...
    Groet

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Oh, alsof ik mijn eigen verhaal lees... Dank je wel voor deze post!! Ook ik vond mijn antwoorden bij de oude natuurgeloven en tradities. Maar eigenlijk merk je dat alleen de vorm anders is, de inhoud niet. En dat maakt het voor mij weer rond... Fijn weekend en lieve groet!!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Je hebt het prachtig verwoord. Als kind was ik, komend uit een atheistisch nest, gefascineerd door de christelijke kerk en de verhalen en feesten. Maar ook door sprookjes, en later door natuurgeloven. De symboliek is prachtig. En natuurlijk is het niet voor niets dat de christelijke feesten plaatsvinden op de dagen dat ze plaatsvinden. Groetjes, Gerda

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Steve Balsamo.... en kan ik niet meer stoppen hem te beluisteren,,,wat Prachtig!

    BeantwoordenVerwijderen